Trudny wybór butów górskich i trekkingowych

 

Wybór rodzaju butów w góry - jakie buty wybrać?

 

Standardowa kategoryzacja obuwia A, B, C i D dla obuwia turystycznego i górskiego to przydatny punkt wyjścia do wyboru odpowiednich butów lub butów. Ponieważ jednak ten system odnosi się głównie do sztywności podeszew, idziemy o krok dalej.

W przypadku butów firmy Hanwag klasyfikujemy również obuwie według następujących głównych obszarów zastosowania: ALPINE, TREK, TREK LIGHT, HIKE i TRAVEL. Korzystając z tych kategorii, możemy sklasyfikować obuwie na podstawie sztywności podeszew.

Możemy dokonać wyboru również według dalszego zakresu czynników, takich jak

• elastyczność cholewek w kostce - na boki i wzdłuż, skok pięty = różnica wysokości między piętą a kostką stopy,
• sprężyna palca = różnica wysokości między środkiem palca, gdzie się wygina, a podłożem,
• zastosowane materiały,
• ważną rolę odgrywają również sprawność danego alpinisty lub turysty.
   

 

JAKI JESTEŚ SPRAWNY I DOŚWIADCZONY?

Przy wyborze obuwia kluczową rolę odgrywa obszar, w którym zamierzasz go używać. Ale sprawność fizyczna i doświadczenie są równie ważne. Przewodnicy górscy znają ten problem, gdy ich klienci pytają: „Dlaczego musimy nosić te ciężkie buty, a ty masz tylko lekkie buty?” Jest tak, ponieważ przewodnicy górscy są tak sprawni, silni i pewni, że używanie lżejszych i niższych butów nie stanowi to dla nich problemu. Bezpieczeństwo jest oczywiście najważniejsze i jeśli masz wątpliwości, zawsze powinieneś wybierać bardziej stabilne obuwie.

 

JAK CIĘŻKI JEST TWÓJ PLECAK?

Oczywiście istnieje ogromna różnica pomiędzy trekkingiem przez trzy tygodnie w Nepalu z plecakiem o wadze 20 kg a wędrówkami po Alpach Bawarskich z plecakiem o wadze 5 kg. Liczy się nie tylko sztywność, twardość i elastyczność podeszwy, ale także konstrukcja całego buta. Na dłuższe wycieczki trekkingowe z ciężkim plecakiem zalecamy sztywniejszy but, na przykład z kategorii TREK. Na wycieczki z lżejszym plecakiem bardziej odpowiedni byłby lżejszy model z kolekcji HIKE.

 

JAKIEJ SPODZIEWASZ SIĘ POGODY

 

ZNAJDŹ SWÓJ ROZMIAR BUTÓW
WŁAŚCIWY ROZMIAR JEST NIEZBĘDNY, ABY SIĘ CIESZYĆ SIĘ WYBRANYM OBUWIEM!

ISTOTNE CZYNNIKI KIEDY KUPUJEMY NOWE OBUWIE

Wybrane obuwie trekkingowe i turystyczne powinno dobrze przylegać do stopy, jednak bez nadmiernego ocierania lub nawet delikatnego ucisku. Upewnij się, że Twoja pięta leży bezpiecznie i że twoje palce u nóg mają wystarczająco dużo miejsca. Sprawdź, czy pięta jest odpowiednio dopasowana, mierząc najpierw buty ze zdjętymi sznurowadłami. Jeśli jest nadmierny luz po bokach, pięta jest zbyt szeroka, buty nie będą odpowiednie - wybierz węższy model. Pomiędzy palcami a czubkiem buta powinna znajdować się wolna przestrzeń na szerokość palca - co jest bardzo ważnym aspektem szczegolnie podczas zejść, aby palce stóp nie uderzyły w przednią część buta.

W szczególności, jeśli kupujesz lekkie, wielofunkcyjne buty z bardziej elastyczną tekstylną cholewką, często okaże się, że potrzebujesz nieco więcej miejsca z przodu, aby mieć pewność, że Twoje palce u stóp nie zostaną zranione. Nawet jeśli w danym bucie czujesz się komfortowo, wypróbuj następny rozmiar o połowę większy w celu porównania, aby upewnić się czy wybór rozmiaru jest odpowiedni. Np. sztywne buty alpejskie nie powinny być zbyt wąskie, jest to istotne aby zapobiec wystąpieniu odmrożenia. Buty alpejskie Hanwag wyposażone są w potrójnie regulowany system Vari-Volume, który zapewnia dopasowanie do jednej lub dwóch par grubych lub cienkich skarpet. W ten sposób możesz dostosować obuwie do każdych warunków.

Jednak buty podejściowe i buty noszone podczas wymagającej wspinaczki powinny dobrze przylegać i nie powinny być za duże. Dla bardziej ambitnych alpinistów bezpośredni i pewny kontakt ze skałą jest ważniejszy niż większy komfort podczas zejść. 

Tabela rozmiarów butów Hanwag

 

Poniżej kilka podstawowych zasad jak dobrać rozmiar butów:

• Mierzymy długość stopy – istotne: nie mierzymy długości stopy poprzez typowe obrysowanie, ponieważ tego typu pomiar wprowadza dużo błędów. Pomiar należy przeprowadzić przystawiając piętę do nieruchomego przedmiotu np. ściana, mebel itp. następnie odznaczyć koniec palców stopy i zmierzyć otrzymaną wielkość. Pomiar należy przeprowadzić na gołą stopę lub w bardzo cienkiej skarpecie. Pomiar wykonujemy dla dwóch stóp - posługujemy się oczywiście wielkością większą. Pomiar najlepiej jest wykonać po południu, stopy wraz ze zmęczeniem lekko puchną nieznacznie zwiększając swoją wielkość. Zdjęcie obrazujące precyzyjną metodę pomiaru umieściliśmy poniżej.

• Do otrzymanej wielkości stopy w zależności od typu obuwia (buty zimowe, trekkingowe, sportowe, codzienne miejskie itd.) dodajemy od 1 do 1,5cm i otrzymujemy całkowitą długość wkładki. Wg Meindl'a optymalną i uniwersalną wielkością jest 1,2 cm. Dla butów zimowych minimalną wielkością jest 1,5cm. Po zsumowaniu wielkości (długość stopy plus 1,5cm) szukamy w zamieszczonej poniżej tabeli rozmiarów wartości najbardziej zbliżonej do otrzymanego wyniku - kolumna pierwsza wyrażona w cm. W bardzo ogólnym założeniu możemy przyjąć, iż jest to długość wkładki, niemniej jednak jest to tzw. "miejsce w bucie".

• "Miejsce w bucie" jest wartością zdecydowanie precyzyjniejszą niż długość wkładki, jest to szczególnie istotne przy porównywaniu długości wkładek innych producentów, którego nie polecamy. Nawet w obrębie jednego producenta zdarza się iż np. w rozmiarze 9,5UK znajda Państwo wkładkę 9UK. Dodatkowe miejsce w bucie będzie, ale z długości wkładki już tego wiedzieć nie będziemy. Tutaj właśnie pojawia się najwięcej błędów w doborze rozmiaru przy porównaniu długości wkładek. Jeżeli porównamy długości wkładki np. 9UK w obrębie jednego producenta w dwóch różnych modelach butów wielkości będą na 99,9% identyczne. Przy zakupie nowych wkładek do butów np. Meindl nie oferuje wkładek w rozmiarach połówkowych - kupujemy tylko rozmiary pełne, i tak: dla rozmiaru 10,5UK należy kupić wkładki w rozmiarze 10UK, dla 11,5UK wkładki 11UK itd - na pewno wszystko będzie ok :-o)

• 1-1,5 cm (ze wskazaniem na 1,5 cm) zapasu całkowicie wystarczy na użytkowanie odpowiedniej skarpety trekkingowej oraz będzie wystarczająco dużo luzu na komfortowe użytkowanie. Proszę nie obawiać się posługiwania wielkością 1,5 cm - z naszego doświadczenia wynika, iż jest to wielkość optymalna do doboru rozmiaru.

• Istotne : palce stopy w dedykowanej skarpecie nie mogą dotykać czubka buta – jeśli tak będzie nawet w najbardziej ocieplonym bucie, szczególnie zimą będzie nam zimno i niewygodnie, a np. w butach trekkingowych praktycznie niemożliwe okaże się schodzenie z góry. Nie upieraj się przy „swojej” wielkości buta. Rano stopy są mniejsze, a wraz z upływem lat zmniejsza się sklepienie. Poza tym nie wszystkie „kopyta“ są tej samej wielkości. Przede wszystkim but nie może być za mały. W razie wątpliwości wybierz buty nieco większe.

• Skarpety - proszę pamiętać, że dobre skarpety potrafią zwiększyć rozmiar buta o 0,5 lub nawet 1 cały rozmiar (0,5 rozmiaru dla rozmiarówki UK zmienia długość wkładki o 0,5 cm) – tak jest np. w przypadku skarpet Meindl'a, które są wyjątkowo grube/mięsiste dzięki czemu wyraźnie podnoszą komfort użytkowania obuwia. Z tego powodu pomiar długości stopy powinniśmy wykonać na gołą stopę.

 

Należy również pamiętać, iż na wytypowany rozmiar mają również wpływ inne czynniki m.in.: tęgość stopy, wielkość podbicia jak również preferencje samego użytkownika.

 

Szczegółowy pomiar długości stopy:

Zdjęcie pomiaru długości stopy użyczone za zgodą firmy - Akces Dance - polskiego producenta obuwia tanecznego. Warto odwiedzić stronę, nawet tylko ze względów poznawczych, zachęcamy.

Prawidłowe dopasowanie stopy do wkładki

Tabela rozmiarów wg firmy Meindl:

Wielkości podane w cm oznaczają długość wkładki - a bardziej precyzyjnie "ilość miejsca w bucie".

Proszę zwrócić uwagę, że rozmiary D nie pokrywają się idealnie (poza rozmiarem 4; 8; 14,5 ) z rozmiarami UK/GB. Dla określenia ilości "miejsca w bucie" należy dodać lub odjąć pewną wielkość określoną na zasadzie proporcji lub aproksymacji (wielkość szacunkowa).

 

ODPOWIEDNIO MIERZ OBUWIE
JAKIE CZYNNIKI NALEŻY UWZGLĘDNIĆ KUPUJĄC NOWE OBUWIE?

Na ogół warto poświęcić czas i nie spieszyć się, aby kupić nowe buty na następną przygodę. Zalecamy udanie się do specjalistycznego sprzedawcy obuwia outdoorowego w celu uzyskania profesjonalnej porady. Wybór odpowiedniego modelu obuwia jest często dość trudy i jest nauką samą w sobie, jednak istnieje kilka sposobów na uproszczenie tego procesu. Poniżej kilka dodatkowych wskazówek.

JAK PRAWIDŁOWO MIERZYĆ OBUWIE?

Co najważniejsze, nie spiesz się! Jeśli to możliwe, mierz obuwie po południu, ponieważ rano stopy są zwykle mniejsze i mają tendencję do puchnięcia pod wieczór. To samo dzieje się również podczas spacerów i wędrówek, dlatego należy wziąć to pod uwagę przy wyborze odpowiedniego rozmiaru.

Jeśli używasz wkładek ortopedycznych, zabierz je ze sobą do sklepu i wypróbuj w nowych butach. Dobrym pomysłem jest zabranie ze sobą również ulubionych skarpet.

I ZAWSZE mierz buty na obu stopach! Jaki rozmiar? Powinieneś być w stanie zmieścić szerokość palca między dużym palcem a czubkiem buta. Jest to szczególnie ważne na długich zejściach z gór, gdzie nie chcesz, aby Twoje palce nie uderzały w przód buta. Sprawdź, czy pięta jest dobrze dopasowana, próbując założyć but / but z rozpiętymi sznurowadłami. Jeśli zauważysz, że po bokach jest luźny, pięta jest zbyt szeroka - wybierz węższy model. Przetestuj swoją nową parę butów / butów przez co najmniej dziesięć minut, a nawet dłużej, jeśli możesz. Przejdź się po sklepie, wejdź na górę i na dół. Spróbuj symulować, w jaki sposób będziesz ich używał - na podejściach i zejściach w górach.

 

CZY MUSZĘ ROZCHODZIĆ MOJE NOWE BUTY?

Rozchodzenie nowych butów było kiedyś często dość bolesne. Gruba, sztywna skóra, nieodpowiednia wyściółka wewnętrzna lub jej nawet brak, przestarzałe i zbyt ciężkie konstrukcje butów sprawiały, że ich odpowiednie dopasowanie do stopy zajmowało wiele tygodni. Na szczęście wszystko znacznie przyspieszyło. Buty markowych producentów jak np. Hanwag czy też Meindl znane są z wygodnego dopasowania już od nowości. Wiedza i dziesięciolecia doświadczenia pozwoliły tym producentom opracować rozwiązania i modele dopasowań kopyt, cholewek, które pasują do ogromnej liczby różnorodnych stóp.

Niemniej jednak zawsze sensowne jest rozchodzenie nowych butów przed wyruszeniem w długą wyprawę - zwłaszcza jeśli mają one sztywniejszą konstrukcję. Noś je gdziekolwiek możesz: pod biurkiem w pracy, w ogrodzie lub na spacerze z psem. Buty z podszewką ze skóry są szczególnie łatwe do rozchodzenia, ponieważ naturalny materiał znacznie szybciej dopasowuje się do kształtu stopy. Dlatego też zalecamy, aby nie pożyczać butów, ponieważ zmieni to indywidualne dopasowanie i nie będą już tak dobrze leżeć na naszej stopie.

 

SZNUROWANIE
W JAKI SPOSÓB SZNUROWAĆ SWOJE BUTY?

Odpowiednie dopasowanie rozmiaru i wybór modelu buta jest oczywiście najważniejsze, ale również samo sznurowanie może odegrać ważną rolę w poprawie dopasowania i wygody. Oto trzy triki sznurowania, są bardzo przydatne. 

ODPOWIEDNIE DOPASOWANIE PIĘTY

Każdy model butów Hanwag'a jest wyposażony w bardzo wysokiej jakości, anatomicznie ukształtowany profil pięty (w tym miejscu wielu producentów lubi wycinać narożniki, gdzie trudno jest je dostrzec - ale nie w przypadku Hanwag'a). Odpowiednie dopasowanie pięty i wsparcie kostki to jedna z najmocniejszych stron tego producenta. Aby uzyskać bardzie ścisłe dopasowanie, można jednak zastosować technikę sznurowania na zamek. Przełóż sznurówki bezpośrednio pod dwoma najniższymi napinaczami koronek, ale nie krzyżuj ich. Następnie poprowadź przeciwny koniec przez koronkę łączącą dwa koronkowe haczyki. W rezultacie pięta i kostka są mocniej spasowane.
 

ABY ZAPOBIEGAĆ UCISKOM W PODBICIU

Wiele osób ma nierówne/garbate podbicie, guzy lub narośla na szczytach stóp. Jeśli twój but ociera się o te niewygodnie obszary, po prostu przeciągnij sznurówki przez dwa oczka po tej samej stronie w punkcie nacisku, zamiast przecinać je. To łagodzi naprężenia i pozostawia więcej miejsca na wszelkie nierówności.

SZNUROWANIE DWUSTREFOWE

Istnieje prosta sztuczka, aby ustawić różny sposób napięcia sznurowadeł w różnych częściach stopy. Najpierw napnij sznurówki zgodnie z wymaganiami w dolnej części przedniej części stopy. Następnie po prostu przełóż sznurówki przez siebie i pociągnij mocno, aby nie mogły się poluzować. Pozwala to na zasznurowanie następnej części stopy z innym napięciem.

Zaleca się zmianę naprężeń sznurowania dla podejść i zejść. W przypadku podejść mocniej dociągnij tylko dolną połowę sznurowania, aby pięta idealnie przylegała do buta. Następnie pozostaw górne sznurowanie nieco luźniejsze, aby górna część buta nie dotykała goleni.

Podczas zejść zasznuruj mocnej obydwie strefy, aby stopa zbyt mocno nie ślizgała się do przodu buta. Dlatego też bardziej sztywne buty alpejskie i trekkingowe mają zintegrowany zaciskowy koronkowy haczyk.